Icen, een ijskoude traditie

Iemand vraagt of jij even iets voor hem uit de keuken wil halen. Als goede vriend wil jij dat wel doen. Voordat je echter de keuken bereikt hebt sta je oog in oog met een fles lichtgrijze drank met een rood/wit etiket er op: een Ice. Na een diepe zucht - je weet immers hoe laat het is - pak je de fles en een rietje terwijl het nummer Ice Ice Baby van Vanilla Ice al op de achtergrond aangezet wordt. Onder toeziend oog van alle aanwezigen heb jij de eer om dit frisse drankje tot je te nemen, hopelijk zonder een deel over je t-shirt heen te morsen, de kans dat je jezelf later op beeld terugziet is namelijk aanwezig. Op de terugweg van de In Duplo skireis had ik ruim de tijd om mij te buigen over de belangrijke vraagstukken van het leven. Hardop filosoferend vroeg ik aan Mediacommissie-lid Elisa waar het fenomeen Icen vandaan komt en of er naast mij nog meer studenten zouden zijn die met deze vraag zitten. Tijd om op onderzoek uit te gaan dus. Vast een kleine waarschuwing, er waren weinig wetenschappelijke bronnen beschikbaar over dit onderwerp.

Allereerst vroeg ik mij af waarom wij Nederlanders dit spel spelen, ik betwijfelde of de oorsprong in Europa lag. Op uitwisseling had ik namelijk met enige verbazing toegekeken hoe een Duitse vriendin een (kleine) Ice kocht, gewoon voor de lekker. Toen ik hen uitlegde dat wij deze drankjes voor elkaar verstoppen, keken ze me vol verbazing aan (en terecht). Het zal jullie dan ook niet verbazen dat de oorsprong van het Icen in Amerika ligt.

Icen is in 2010 ontstaan in Amerika als drankspel, toen onder de naam Bros Icing Bros. Het verhaal gaat dat studenten van een fraternity van College of Charleston in South Carolina een e-mail naar BroBible.com hebben gestuurd met uitleg over het spel. Het idee is dat je een Ice verstopt en wanneer een bro deze vindt, hij hem snel moet opdrinken. In Nederland kennen we alleen de Smirnoff Ice Original, maar in Amerika is de kleine Smirnoff Ice in veel verschillende fruitsmaken beschikbaar.

Het spel is gebaseerd op het idee dat het drinken van een Ice een ‘straf’ is, omdat het gezien werd als pussy drink wat alleen door vrouwen gedronken werd. Ondanks dat het mij gezien de plek waar Icen is ontstaan niet verrast, was ik toch wel verbaasd over het achterliggende gedachtegoed.

Nadat Icen in korte tijd enorm populair werd in Amerika, heeft het nog enige tijd geduurd voordat Diageo, het moederbedrijf van Smirnoff, een uitspraak deed over hun visie op het Icen. Ze bevonden zich in een dilemma, gezien het bedrijf niet geassocieerd wilde worden met de toenemende problematiek van binge drinking, maar anderzijds de omzet van het product flink steeg. Er gaan zelfs theorieën dat Smirnoff Icen zelf bedacht heeft. Een hele tijd na de trend heeft Smirnoff in ieder geval nog geprobeerd om het Icen als marketingstunt te gebruiken, waarbij je op hun eigen website dozen kon bestellen die er van de buitenkant nietszeggend uitzien en dan aan de binnenkant - je raadt het al - een Ice bevatten.

Hoe het kan dat Icen in het Nederlandse studentenleven gebruikelijk is, terwijl dit in andere landen minder is, blijft me een raadsel. Gezien Bros Icing Bros als meme viraal over het net bestaande internet ging, gok ik dat het via meme kanalen en zelfs het nieuws - er stonden verschillende artikelen over in de New York Times - naar Europa is gekomen. Waarom het dan in sommige Europese landen wel een fenomeen is en in andere niet komt denk ik doordat onder andere Nederlandse universiteiten een rijk verenigingsleven en het ontstaan van het Icen dan ook afkomstig is van studentenverenigingen. Fun fact; Nederland stond in 2014 in de top 20 van landen waarin het meeste Smirnoff Ice geconsumeerd werd.

Ik sluit af met toch nog een klein stukje wetenschap. Icen is niet meer weg te denken uit het Nederlandse studentenleven, een traditie, zo je wil. Maar traditie kan ook worden uitgevonden, zo schreven Hobsbawm en Ranger in The Invention of Tradition in de jaren ‘80. Een bekend voorbeeld is de kerstman, ter aarde gebracht door multinational CocaCola, maar wisten jullie bijvoorbeeld ook dat de kilt niet Schots is? Misschien wordt het dus wel tijd om eens een nieuwe traditie uit te vinden, die niet is voortgesproten uit groepsdruk of marketing? Misschien dat jij, lieve lezer, wel iets aardigs kunt introduceren? Ik daag je uit.