De Gele Kanarie

De Gele Kanarie, wellicht ken je het, misschien ook niet. Het is een bar in Rotterdam waar menig student weleens een biertje nuttigt op het terras. Maar het is niet zomaar een bar, het is een brouwcafé! Ze brouwen namelijk ook hun eigen bier op locatie. Met de Mediacommissie mochten wij een kijkje nemen in de keuken, of nou ja, beter gezegd in de brouwerij. Brouwer Maaike liet ons de brouwerij zien en vertelde ons hoe het brouwproces van hun zelfgebouwde biertjes eruitziet. Wij zullen jullie meenemen in het proces en het verhaal van de Gele Kanarie.

Brouwproces

Wat was jouw laatste biertje dat je dronk? Waarschijnlijk zal dit niet langer dan een week geleden zijn, tenzij je natuurlijk geen bier lust. Hoe dan ook heb je vast wel eens een biertje op, of zoals ze een biertje in Rotterdam zouden noemen: een gele kanarie, vandaar de naam van dit Rotterdamse brouwcafé ;). Maar weet je eigenlijk wel hoe die goudgele rakker gemaakt wordt?

Voor het brouwen van bier zijn er vier basisingrediënten nodig: water, mout, gist en hop. Om 1 liter bier te maken is maar liefst 5 liter water nodig. ‘Maar wat is mout?’, hoor ik je afvragen. Mout is gemoute gerst, een moeilijke term voor ontkiemd en gedroogd graan. De mout bevat zetmeel en dus suiker, en om bij deze stoffen te kunnen komen, wordt het mout eerst fijngemalen. Hierna wordt het mout gemengd met water en verwarmd om zo de smaken uit het mout te halen. Het suikerwater (wort genoemd) wat hierdoor ontstaat wordt daarna van de dikke brei mout (bostel genaamd) gescheiden, om verder te worden bewerkt tot uiteindelijk bier. De bostel die overblijft na dit proces wordt door de Gele Kanarie naar boeren in de buurt gebracht, die dit aan de koeien voeren. Die vinden de bostel heerlijk, het is namelijk een beetje zoetig.

Na deel één van het proces komen we vervolgens aan bij het toevoegen van de smaken aan het wort. Door het koken van het wort treedt karamelisatie op, wat smaak creëert. Ook wordt er hop toegevoegd, enerzijds om een beetje bitterheid te creëren, maar vooral ook om smaak toe te voegen. Hop is een bloemsoort die tegenwoordig in allerlei smaken kan worden gekweekt. Vaak wordt de hop geïmporteerd uit landen met een warm en droog klimaat, al groeit het op sommige plekken ook wild in Nederland. De gedroogde hop kan allerlei verschillende smaken aan het bier afgeven, zoals kokos, mango, perzik, citroen, hennep, dennennaalden, en nog veel meer. En een leuk weetje is dat de toevoeging van hop aan bier is ontstaan in de tijd van de VOC in de 17e eeuw. Het bier werd namelijk verscheept, maar was vaak al bedorven als de schepen aankwamen in de haven in Indië. Men kwam erachter dat het toevoegen van hop aan bier de houdbaarheid van het bier verbeterde, waardoor het zonder te bederven verscheept kon worden. Het is dus ook zo dat pas sinds die tijd het bier echt bitter van smaak werd. Voor die tijd zat er vaak geen hop in bier, en was het dus vooral erg zoet en had het een totaal andere smaak dan de biertjes vandaag de dag. 

Nadat de hop is toegevoegd en het mengsel is doorgekookt, wordt de wort nogmaals gezeefd in de zogenaamde ‘whirlpool’ om de overgebleven resten bostel en de hop uit het mengsel te filteren. Vervolgens wordt er gist aan het mengsel toegevoegd. Deze gist zorgt uiteindelijk dat de suikers uit de wort worden omgezet in CO2 en, niet geheel onbelangrijk, alcohol! Naast de CO2 en de alcohol geeft de gist ook smaak af via de zogenaamde esters. Deze hebben vaak een zoet smaakprofiel en lijken een beetje op de smaak van bijvoorbeeld bananen, dadels of rozijnen. Esters zijn vooral sterk aanwezig bij tripels, terwijl ze bij een IPA juist wat meer op de achtergrond treden. De precieze smaak die de gist afgeeft, hangt af van de soort en hoeveelheid gist, én van de temperatuur van het biermengsel. De meeste bieren worden gegist op een temperatuur tussen de 18 en 25 graden. Hoe lager de temperatuur, hoe minder esters de gist afgeeft en dus hoe subtieler de smaak van het biertje uiteindelijk wordt. Belangrijk is dat de gist genoeg ruimte krijgt en dat het op een aangename temperatuur zijn werk kan doen. Als dit niet het geval is, kan de gist vieze smaken afgeven, zoals kattenpis, pleister of karton. Tijdens het gisten wordt de CO2 weggehaald, zodat de druk op de ketels niet te ver toeneemt. Al met al duurt het gistingsproces zo’n 7 tot 14 dagen. 

Na het gisten wordt er nogmaals hop aan het bier toegevoegd. Deze zogenaamde aromatische hop wordt voor 1 tot 2 dagen aan het mengsel toegevoegd en geeft het bier een bloemige smaak. Dit kun je vooral goed proeven bij IPAs. Vervolgens begint de laatste stap in het bierbrouwproces: het lageren. Tijdens het lageren wordt het bier koud gezet, zodat alle troebele delen naar de bodem zakken en het bier dus helder wordt. Bovendien krijgt het bier tijdens het lageren een gebalanceerder smaakprofiel. Het lageren is een relatief recente uitvinding. Vroeger waren de biertjes dan ook veel troebeler dan vandaag de dag. Tot slot wordt er nog wat koolzuur aan het bier toegevoegd en, voilà, het biertje is klaar om in een fust te verdwijnen en te worden geserveerd. 

Brouwsels van de Gele Kanarie

Per badge wordt zo’n 260 tot 300 liter bier gebrouwen. Dit staat gelijk aan ongeveer 20 fusten. Het bier dat ze in de kelder van de Gele Kanarie brouwen, wordt zowel geserveerd in het café aan de Goudsesingel als het café aan de Binnenrotte. De biertjes die worden gebrouwen zijn vaak toegankelijke biertjes, om een zo groot mogelijk publiek aan te spreken. Daarnaast drinken de biertjes makkelijk weg, zodat je na het eerste biertje nog steeds zin hebt in een tweede, enzovoorts. Dat is natuurlijk goed voor de business! De Gele Kanarie heeft momenteel 5-6 verschillende bieren op tap, waarvan er 3 tot het vaste assortiment behoren. Onder hen is de Hoppie Blond het meest populair. Dit biertje is oorspronkelijk ontwikkeld in samenwerking met de meesterbrouwer van Heineken, toen de Gele Kanarie werd opgericht. De Hoppie Blond wordt in zo’n 140 cafés en winkels in heel Nederland aangeboden. De Gele Kanarie zelf kan niet aan al deze vraag voldoen, daarom wordt een deel van de productie ook extern geregeld. 

De biertjes die de Gele Kanarie brouwt, worden binnen 3-5 weken opgedronken. En aangezien het bier brouwen ook zo’n 3-5 weken kost, staat de brouwerij beneden zelden stil. Brouwer Maaike heeft alle vrijheid om nieuwe biertjes te bedenken en recepten uit te proberen. Tot nu toe zijn al haar recepten een hit, al blijft het natuurlijk spannend om te horen wat het publiek van nieuw gebrouwen biertjes vindt. 

Aangezien de Gele Kanarie in  2018 is opgericht, is het deze zomer (22 juli) tijd voor een jubileum. Reden om te proosten dus! Het gerucht gaat dat er een speciaal jubileumbiertje wordt gebrouwen. Hoe dit biertje eruit gaat komen te zien, blijft echter nog even geheim ;)