Charlie bit my finger, NFTs en het klimaat

Een van de meest bekeken internetfilmpjes aller tijden, ‘Charlie bit my finger’, is deze maand verkocht als NFT voor ruim een half miljoen euro. Ook het Nyan cat gifje werd dit jaar verkocht voor bijna een half miljoen euro als NFT. Het toppunt is toch wel een jpeg file van Beeple die verkocht is voor 58 miljoen euro. Het is de nieuwste hype:het kopen en verkopen van NFTs. Het concept bestaat al sinds 2014, maar in 2017 kreeg het voor het eerst aandacht door een spel genaamd ‘crypto kitties’, waarin men digitale kittens kon fokken en verhandelen. Nadat grote merken als Formule 1 en Nike besloten om ook iets met de NFTs te doen, verdriedubbelde de markt voor NFTs naar ruim 200 miljoen euro. Sinds dit jaar zijn NFTs echt overal. Maar wat is een NFT eigenlijk precies? En is het alleen maar een hobby voor rijke mensen, of is het de toekomst van de digitale markt? 

Wat is een NFT?
NFT is de afkorting voor een Non-Fungible Token, ofwel een niet-vervangbare token. Met Non-Fungible wordt een stukje code op het internet bedoeld dat uniek is.  Deze tokens kunnen van alles zijn: een gifje, een meme, een tweet, een (muziek)video, eigenlijk alles dat digitaal is.  Neem bijvoorbeeld de eerste originele versie van het Duplomaat logo. Als je hier een NFT van wil maken, ga je naar een platform waar je het logo gratis of voor een bepaald bedrag kunt uploaden en een onaantastbaar certificaat kan verbinden aan het plaatje. Hierna kun je het gaan verkopen via het blockchain principe.
 
Bij een transactie via de blockchain zijn er geen tussenpersonen nodig, zoals bij een normale transactie via een bank. Bij een transactie via een betaalverzoek controleert de bank of jij genoeg geld hebt om een transactie te doen waarna het wordt gecontroleerd door de bank van de ontvanger om te kunnen worden overgemaakt. Bij een token is dit niet het geval. Computers over de hele wereld calculeren publiekelijk of jij genoeg cryptomunten hebt om een bepaalde transactie aan te gaan. Als dit zo is, wordt dit opgeslagen in een lijst van transacties die vervolgens voor iedereen zichtbaar is en niet meer kan worden veranderd. Wanneer het Duplomaat logo dus wordt verkocht, komt er in het publiekelijke register te staan dat de koper eigenaar is geworden van een code van de bytes van het logo. 

Waarom investeren mensen in een NFT?
Stel, jij bent de gelukkige eigenaar geworden van het token van het Duplomaat logo, kun je de Mediacommissie dan verbieden om het logo te gebruiken? Nee. Kun je de Mediacommissie dwingen om je te betalen voor het gebruik van het logo? Nee, de copyright rechten van het digitale object blijven namelijk nog steeds bij de originele creator. Er worden dus nauwelijks rechten overgedragen tijdens een NFT transactie, en er is ook geen contract of ander geschreven overeenkomst die erbij komt kijken. Het enige wat er gebeurd, is dat er zwart op wit komt te staan dat jij de bezitter bent van deze versie van het logo. Waarom zijn er dan mensen die 69 miljoen euro betalen voor de eigendomsrechten van een foto?
 
Dat ligt vooral in de emotionele waarde die aan een bepaald digitaal object kan worden toegekend. Voorheen was het niet mogelijk om écht eigenaar te zijn van een paar pixels op het scherm, omdat ze het bezit waren van iedereen die verbonden is op het internet. Omdat we in een commerciële samenleving leven, en mensen bereid zijn om te betalen voor het emotionele redenen, is dit de nieuwste trend. Het gaat dus puur om te laten zien dat jij eigenaar bent, zodat je kunt opscheppen bij je collega’s dat jij net de ‘Charlie bit my finger’ video net hebt gekocht. 
 
Omdat het kopen van een NFTs op het moment een echte hype is, zijn er veel mensen die kunst of tweets kopen omdat ze verwachten dat ze het later voor meer door kunnen verkopen. Het is echter nog maar het begin van de NFT en veel mensen zijn er nog erg sceptisch over. Misschien flopt het wel helemaal en heb je miljoenen gestoken in het bezitten van de eigenaarsrechten van een digitale kat.  Toch is er ook een mogelijkheid dat het wel echt de toekomst gaat worden en gaat het het de wijze waarop wij over de markt denken veranderen. 

Kritiek
Net als bij de verkoop van echte kunst, zijn er veel risico’s verbonden aan het kopen van NFTs. Zo is het moeilijk te controleren of datgene waarvan je de rechten koopt wel het echte origineel is of enkel een kopie ervan. Daarnaast is er geen overeenkomst die voorafgaat aan een transactie tot stand komt, waardoor er nog weinig consequenties zijn aan oplichterij en andere fraude. Ook kan de NFT verkoop een goede plek zijn om geld te witwassen.
 
Het grootste kritiekpunt komt misschien uit een onverwachte hoek, namelijk het milieu. Dit ligt niet per se aan NFTs zelf, maar aan het blockchain mechanisme. Het bijhouden van het hele register en het computeren of een koper wel of niet genoeg cryptogeld heeft, wordt namelijk gedaan door megacomputers. Deze computers slurpen  enorm veel energie.  Door het populairder worden van de NFT- markt, moeten de computers aanzienlijk meer berekeningen doen dan voorheen. Volgens de Digiconomist slurpt een NFT transactie via het Ethereum netwerk meer dan 70 kWh. Van deze energie kun je een gemiddeld Amerikaans huishouden 2,5 dag voorzien van stroom. Het is dus begrijpelijk dat veel artiesten weigeren om hun werk te verkopen via NFTs.

Er zijn nog veel uitdagingen en onduidelijkheden rondom de NFT-markt. Misschien lukt het niet om deze te overkomen en flopt het helemaal. Of het wordt het nieuwe normaal en het gaat ons idee over de markt totaal veranderen. Tijd zal het laten weten. In ieder geval hebben we er een grappige videoclip aan over gehouden.

Bronnen

• BBC (2021) Buying a pink NFT cat was a crypto nightmare. Geraadpleegd via: https://www.bbc.com/news/technology-57273904
• Coin Desk (2021) How to create, buy and sell NFTS? Geraadpleegd via: https://www.coindesk.com/how-to-create-buy-sell-nfts
• Jarno Duursma (2021). Wat is NFT? Geraadpleegd via: https://jarnoduursma.nl/blog/wat-is nft/#:~:text=Door%20dit%20certificaat%20te%20maken,een%20afbeelding%20of%20een%20video.
• Morningstar (2021). Are NFTs hurting the environment? Geraadpleegd via: https://www.morningstar.ca/ca/news/211282/are-nfts-hurting-the-environment.aspx
• Nos stories (2021). Memes kopen als NFT, hoe werkt dat? Geraadpleegd via: https://stories.nos.nl/artikel/2378873-memes-kopen-als-nft-hoe-werkt-datThe Verge (2021). NFT, cryptoart, ethereum blockchain, climate change. Geraadpleegd via: https://www.theverge.com/2021/3/15/22328203/nft-cryptoart-ethereum-blockchain-climate-change
• The Verge (2021). Nyan Cat is being sold as a one-of-a-kind piece of crypto art. Geraadpleegd via: https://www.theverge.com/2021/2/18/22287956/nyan-cat-crypto-art-foundation-nft-sale-chris-torres