Verhoging maximumstraf voor doodslag

Afgelopen week dienden de ministers Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) en Dekker (Rechtsbescherming) een concept wetsvoorstel in om de maximale straf voor doodslag te verhogen. De ministers willen graag het verschil in de strafmaat tussen doodslag en moord verkleinen. Volgens het wetsvoorstel moet de maximale straf omhoog gaan van 15 naar 25 jaar. Eerder wilde Dijkhoff (toenmalig staatssecretaris van Veiligheid en Justitie) de maximale straffen voor levensdelicten ook al verhogen, maar tot nu toe had dit niet geleid tot een concreet wetsvoorstel. Waardoor komt dit er nu wel? En wat vinden de verschillende partijen in de rechtspraak hiervan?

Al in 2016 gaf Dijkhoff middels een brief aan de Tweede Kamer aan dat hij voornemens was om de maximale straf  voor doodslag te verhogen. Dit behoorde bij het grotere plan om de maximale tijdelijke gevangenisstraffen voor levensdelicten te verhogen. Dijkhoff wilde bijvoorbeeld ook de maximale tijdelijke straf voor moord verhogen van 30 naar 40 jaar. Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatie Centrum (WODC) heeft hier onderzoek naar gedaan. In de conclusie van dit onderzoek gaf het WODC aan het niet verantwoord te vinden om de maximale tijdelijke straf voor moord te verhogen via een wijziging van art. 289 Sr (moord), zonder een grotere wetgevingsoperatie waarbij gekeken wordt naar alle levensdelicten.

Intussen zijn er wel al een aantal aanpassingen gedaan in de duur van de strafmaten. Zo heeft de Staten-Generaal inmiddels ingestemd met de ‘Wet Dekker’, inzake de voorwaardelijke invrijheidstelling. Door deze wet kan de voorwaardelijke invrijheidstelling bij zware misdrijven maximaal twee jaar voor vrijlating ingaan. Vanuit dit licht vindt Jeroen Soeteman, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van StrafrechtAdvocaten (NVSA), de verhoging wel fors. Soeteman redeneert dat de verhoging in feite 13 jaar is, omdat ook de nieuwe wet voor voorwaardelijke invrijheidstelling volgend jaar ingaat. De tijd dat daders echt vastzitten wordt daardoor veel langer. Want met de huidige invrijheidstelling kom je bij een straf van 15 jaar na 10 jaar vrij, met de verhoging van 15 naar 25 jaar zal dit straks bij een opgelegde straf van 25 jaar uitkomen op 23 jaar. Soeteman pleit er daarom voor de maximumstraf niet te verhogen naar 25 jaar maar naar 20 jaar. Advocaat Stolk geeft daarnaast aan dat een hogere straf het leed bij de slachtoffers niet wegneemt. Slachtoffers willen volgens hem vooral erkenning van de Officier van Justitie en de rechter, “Of een dader 15 of 20 jaar cel krijgt maakt dan vaak niet eens zo veel uit”.

Hoogleraar penologie en penitentiair recht Sanne Struik vraagt zich vooral af wat dit wetsvoorstel betekent voor de rest van het strafsysteem; “Komt er dan niet weer een pleidooi om de maximumstraf voor moord ook te verhogen?”. Jacco Janssen, strafrechter in Rotterdam, denkt niet dat er straks veel harder gestraft gaat worden. Wel pleitte de Rechtbank Rotterdam al eerder voor een heroverweging van de maximale straf voor doodslag. Dit was toen naar aanleiding van het proces tegen Bekir E. voor het doden van de 16-jarige scholiere Hümeyra. De Rechtbank achtte destijds voorbedachte rade niet bewezen, waardoor zij Bekir E. niet kon veroordelen voor moord. De Rechtbank vond dat de maximale straf die zij kon opleggen geen recht deed aan de aard van het misdrijf. Ook OM–topman Gerrit van der Brug pleitte in januari van dit jaar voor een verhoging van de maximale celstraf voor doodslag. Net als de ministers Grapperhaus en Dekker vindt hij het verschil in strafmaat tussen doodslag en moord te groot.

Kortom, een meerderheid van de Tweede Kamer volgt het kabinet en wil de maximumstraf voor doodslag verhogen. Ook bij de Rechtbanken en het OM lijkt hier steun voor te zijn. Bij strafrechtadvocaten is er nog wat twijfel. Ze zijn het er wel mee eens dat het verschil tussen doodslag en moord groot is, maar vinden dat het concept wetsvoorstel wel met een hele grote verhoging komt, zeker in combinatie met de beperking van de voorwaardelijke invrijheidstelling. Wat vind jij van dit wetsvoorstel? Laat het weten in de comments!

Bronnen:

Sluiten

Zoeken

Zoeken