Top 8 politieke momenten van 2018
Het einde van 2018 nadert en de verscheidene lijstjes en verkiezingen vliegen ons weer om de oren. Zo kent iedereen de top-2000 en weet iedereen dat Bohemian Rhapsody alweer uitgeroepen is tot nummer 1. Een iets minder bekend lijstje is het lijstje van de politieke momenten van het jaar. Wil je tijdens het kerstdiner toch intelligent mee kunnen praten? Dan is hier een snelle opfriscursus.
#8 Lili en Howick mogen tóch blijven:
8 september, staatssecretaris Harbers maakt gebruik van zijn discretionaire bevoegdheid en laat de kinderen Lili en Howick tóch blijven in Nederland. Deze zaak, die zich de gehele zomer heeft afgespeeld, ging over het uitzetten van de kinderen naar Armenië. Negen rechters hadden dit zo geoordeeld, omdat Armenië een veilig land was. Half Nederland verzette zich echter tegen dit oordeel bij talkshows en demonstraties. Op de dag van uitzetting waren de kinderen ondergedoken en diezelfde dag mochten ze toch blijven. Door deze zaak is de discussie over het kinderpardon weer helemaal opengebroken.
#7 Wegstemmen ‘sleepwet’:
21 maart, de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017 wordt nipt weggestemd. De Wiv was een zeer omstreden wetsvoorstel, waardoor de Nederlandse inlichtingdiensten meer bevoegdheden kregen en de bevoegdheden aangepast werden aan de nieuwe, mobiele tijd. Deze, soms vergaande bevoegdheden, leidden tot een felle discussie binnen Nederland. In deze discussie werden veiligheid en privacy tegenover elkaar gezet. Tijdens het allerlaatste raadgevende referendum stemde Nederland met 2,91 procentpunt verschil tegen deze sleepwet. Hierop moest het kabinet de wet heroverwegen en werden er kleine veranderingen aangebracht.
#6 Afschaffen raadgevend referendum:
10 juli, de Eerste Kamer heeft ingestemd met de afschaffing van het raadgevend referendum. Het kabinet heeft de afschaffing van het referendum in de Eerste en Tweede Kamer nipt afgeschaft gekregen. Vooral voor D66 was dit een moeilijk proces. Het referendum was altijd één van de kroonjuwelen van de partij. De partij vond de raadgevende vorm van het referendum echter niet werken en zag meer in een bindend referendum. De oppositiepartijen vonden hier dat er weer ingekort werd op inspraak vanuit de bevolking. Dit is een voorbeeld dat volgens velen de afstand tussen politiek en maatschappij nog eens duidelijk maakte.
#5 Aftreden minister Zijlstra:
13 februari, Halbe Zijlstra treedt af als minister van Buitenlandse Zaken. Begin februari kwam Zijlstra in opspraak, omdat hij tijdens een toespraak in 2016 en bij verscheidene andere evenementen had gemeld dat hij in 2006 aanwezig was bij een bijeenkomst in een buitenhuis van Poetin. De Russische president had hier zijn ambitie uitgesproken voor een “Groot-Rusland”. Nadat Zijlstra hierover vragen kreeg vanuit de media, bekende hij niet aanwezig te zijn geweest. Zijlstra vertelde het op deze manier om zijn bron te beschermen. Deze bron, Shell topman Jeroen van der Veer, zei hierop dat Poetin de uitspraak historisch bedoelde. Door een gebrek aan geloofwaardigheid zag de VVD’er zijn ontslag als de enige optie.
#4 Minister Wiebes besluit gaskraan volledig dicht te draaien:
29 maart, Erik Wiebes, minister van Economische Zaken besluit een einde te maken aan de gaswinning in Groningen. De afgelopen jaren is de toestand in Groningen veelbesproken geweest. Sinds de ontdekking van de mogelijkheden tot gaswinning daar, heeft Nederland veel verdiend, maar is de bodem verslechterd en daarmee de kans op aardbevingen vergroot. Deze verslechterde bodem zorgde voor veel schade in het Noorden van het land en het betalen van die schade liep zeer moeizaam. Het kabinet kreeg van meerdere kanten te horen dat de gaswinning daarom flink teruggedrongen moest worden. Minister Wiebes ging nog een stap verder en besloot de gaswinning helemaal stop te zetten.
#3 Het pensioenoverleg klapt:
20 november, het 7 jaar durende pensioenoverleg tussen werkgevers en vakbonden is geklapt. Al 7 jaar was dit pensioenoverleg bezig. Aan het einde van de onderhandelingen schoof zelfs het kabinet aan om toezeggingen te doen aan de vakbond. Het kabinet was bereid een pakket van 7 miljard extra neer te leggen voor dit akkoord, waarmee de pensioenen tot en met 2050 geregeld waren. De vakbonden vonden dit echter niet genoeg en wilden de AOW-leeftijd met 6 maanden minder per jaar laten toenemen dan het kabinet. Op jaarbasis kost dit plan 6 miljard euro en het kabinet kon deze harde toezegging dan ook niet doen. Hierop liepen de vakbonden weg en was het pensioenoverleg geklapt. Als gevolg zal de pensioenuitkering de komende jaren daarom waarschijnlijk omlaag gaan.
#2 Aannemen Donorwet:
13 februari, de Eerste Kamer stemt in met de initiatiefwet van D66-kamerlid Pia Dijkstra over donorregistratie. In het nieuwe systeem worden Nederlanders, wanneer ze niet zelf aangeven of ze donor willen zijn, automatisch donor. Hierdoor moet de te grote wachtlijst voor een orgaan opgelost worden. Den Haag was tussen en binnen fracties zeer verdeeld over deze wet. Op het einde zat het voornaamste discussiepunt in de rol van de nabestaanden. Na toezegging over het laatste woord van nabestaanden door Dijkstra was de Eerste Kamer toch nipt voor. Dit betekent voor Nederland dat elke Nederlander bij geen bezwaar donor is vanaf de zomer in 2020.
#1 Dividendbelasting wordt tóch niet afgeschaft:
15 oktober, premier Rutte maakt bekend dat de omstreden afschaffing van de dividendbelasting niet doorgaat. Dit moet wel het politieke moment van 2018 zijn. Het hele jaar zijn er debatten geweest over deze afschaffing. Het kabinet wilde er niet in mee de dividendbelasting te laten bestaan, ondanks de vele protesten in Den Haag en in de maatschappij. Zo betichtte de oppositie het kabinet ervan er enkel voor de multinationals te zijn en betichtte het kabinet de oppositie er weer van niet aan het vestigingsklimaat te denken. Na het klappen van de verhuizing van Unilever naar Rotterdam, besloot het kabinet toch de dividendbelasting niet af te schaffen. De vrijgekomen 1,9 miljard euro gaat wel nog steeds naar het vestigingsklimaat. Ook dit was een goed voorbeeld, dat volgens velen de afstand tussen politiek en maatschappij weer eens duidelijk maakte. Hiernaast blijft de dividendbelasting in elk debat terugkomen. Maatschappij en oppositie menen namelijk elk plan van dit bedrag te kunnen betalen.