Gaan we binnenkort de Blokker herdenken?
Deze week was de Eerste Wereldoorlog 100 jaar geleden ten einde gekomen. Dit einde betekende tegelijkertijd de aftrap van de eeuw met de meeste veranderingen ooit. Een paar dingen lijken echter nooit te veranderen. Zo is het Nederlands voetbalelftal nog steeds geen wereldkampioen geworden, denken Amerikanen nog steeds de grootste natie aller tijden te zijn en was de Blokker-familie tot deze week eigenaar van de gelijknamige winkelketen. Afgelopen week gebeurde toch het ondenkbare, de Blokker-familie zette de winkelketen in de verkoop. Wat is nu de toekomst van de Blokker? Velen hopen op een HEMA-scenario, waar de Blokker mee gered wordt. De kans op dit droomscenario is echter kleiner dan door hen gehoopt.
De HEMA en de Blokker lijken in meerdere opzichten op elkaar. Beide ketens gaan al generaties mee en beide ketens zijn “oer-Hollands” te noemen. Ze richten zich op het middensegment en daaronder en proberen deze doelgroepen te bereiken met hun huishoudelijke en nu zelfs nostalgische producten. HEMA heeft de rookworst en Blokker heeft de braadzak. Toch zijn er belangrijke verschillen waardoor we de rookworst zeker blijven zien, maar de braadzak het heel moeilijk gaat krijgen.
Ten eerste zet de HEMA vol in op de verkoop via internet. Beide ketens waren vrij laat met het begrijpen van de toekomst van het internet, maar HEMA gaat hier toch beter mee om. Hier wordt er flink geïnvesteerd in de distributiecentra en moedigt HEMA haar klanten aan om online te shoppen. Kwartaal na kwartaal groeit de omzet van de internetverkopen flink, terwijl dit bij Blokker achterblijft. Blokker zet juist in op het “winkelen”, maar dit werkt niet. Vooral het aanspreken van nieuwe doelgroepen blijkt een grote uitdaging voor Blokker, terwijl juist het internet hier een redmiddel voor is. HEMA weet, mede dankzij het internet, hele generaties aan zich te binden, terwijl Blokker de band met jongere bevolkingsgroepen compleet mist en erg leunt op de trouwe winkelaar.
Ten tweede is de HEMA bezig met een sterk proces van internationalisering. De laatste jaren is deze keten sterk bezig met het openen van meerdere internationale vestigingen. Hierdoor is HEMA te vinden in landen als Engeland en Spanje, en zelfs in de Verenigde Arabische Emiraten. Op deze manier ontdekt HEMA compleet nieuwe markten, waarbij er wordt ingespeeld op de behoeften van elk land. De gigant past hierbij het assortiment aan “de wereld” waarin de winkel zich bevindt en het werkt. Buitenlandse consumenten zijn gek op de HEMA en ondertussen wordt er 20% van de totale omzet behaald in het buitenland. In de strijd met een concurrent als de Action, kan de HEMA beter meekomen door een hogere efficiëntie en schaalopbrengsten. De Blokker toont deze ambitie niet en mist hierdoor de eerder genoemde efficiëntie, maar daarbovenop ook een nieuwe mogelijkheid tot groei. Blokker probeert de schade veel eerder te beperken dan in te zetten op een ambitieuze toekomst. Hierdoor mist onder andere het vertrouwen van beleggers in de keten
Het belangrijkste verschil tussen de ketens blijft echter de identiteitskwestie. De HEMA heeft een sterke en duidelijke identiteit. De vrolijke rode winkels vallen op in binnen- en buitenland en iedereen fluit het “Echt Hema” deuntje. Bovendien houdt HEMA vast aan deze identiteit, door juist de nadruk te blijven leggen op de nostalgie die deze winkel heeft. De keten weet wat zijn identiteit is en probeert zich hiermee te onderscheiden. Hoe anders is dit voor de Blokker? Los van alle problemen, kampt de Blokker voornamelijk met een identiteitscrisis. Dit werd pijnlijk duidelijk toen de keten in 2016 de reclame met Sarah Jessica Parker uitzond. Ineens was de Blokker een mini-Bijenkorf, waarbij de dienst voorop stond. Deze transitie kostte Blokker volgens president-commissaris Witteveen 30% van de klanten. Na deze klap besloot het concern terug te gaan naar hun eerdere, goedkopere assortiment, maar was de schade al geleden. Ook nu in 2018 laat het bedrijf de zo belangrijke identiteit nog steeds niet zien. De overname van HEMA was toch in zeer belangrijke mate te danken aan de affectie die ondernemer Marcel Boekhoorn had met het merk. Een affectie die iemand toch in mindere mate heeft met de identiteitsloze Blokker.
De Blokker loopt op meerdere gebieden sterk achter op de HEMA en hierdoor is een HEMA-scenario toch veel verder weg dan sommigen hopen. De kans dat Blokker überhaupt blijft bestaan schat ik zelf al zeer klein. Het einde van het Blokker-tijdperk lijkt hiermee een realistische verwachting. Blijkbaar kunnen zelfs de grootse zekerheden ophouden te bestaan. Is dit slecht nieuws? Nee, want dan wordt het Nederlands voetbalelftal ook wel een keer wereldkampioen.