De Donut Economie

^{_{cover foto www.degroene.nl}}

De laatste tijd wordt de economiewereld in Nederland opgeschud door één vrouw, Kate Raworth. Zij publiceerde het boek De Donut Economie. Sommige mensen aanbidden haar ideeën en anderen eten nog liever hun schoen op dan dat ze haar boek lezen. Dit was dus het ideale kerstvakantie boek voor mij om als economie student te gaan lezen.

Kort samengevat zegt Kate Raworth dat economie - in haar essentie - het huishouden is van de wereld en waar we dus als samenleving voor moeten zorgen. Het woord economie betekent de regels van het huishouden. Door middel van het donutmodel wil ze laten zien hoe we het beste kunnen leven op de aarde. Hoe doen we dit zonder de aarde kapot te maken door groei en ook door alle mensen te voorzien van hun basisbehoeftes. Dit beschrijft ze in de vorm van een donut. Ga je over de grens van de buitenring van de donut dan put je de aarde te veel uit. Ga je over de grens van de binnenring dan hebben groepen mensen op aarde geen toegang tot bepaalde basisbehoefte zoals water en voedsel.

Werkend met dit basisprincipe gaat ze in het boek vele onderwerpen van de economie langs en houdt ze die tegen het licht. Ze weet erg mooi te vertellen waar veel economische theorieën vandaan komen. Heel jaar één van de bachelor economie komt voorbij. Vervolgens wordt alles wat je geleerd hebt effectief onderuitgehaald door Kate Raworth en laat ze zien waarom de standaardmodellen niet werken in de praktijk. Soms heeft ze een ijzersterke onderbouwing bij haar gedachtegang en andere keren heb ik zo mijn twijfels.

Het boek laat ook zien dat ze zeker niet de eerste is die zo zijn twijfels heeft over de modellen waar de economie al honderd jaar mee werkt. Vooral bij het presenteren van alternatieve inzichten en ideeën voor diezelfde modellen haalt ze vaak andere economen en politicologen aan die een oplossing hebben bedacht.

In het boek beschrijft ze te veel punten om hier in dit artikel te noemen. Een goed voorbeeld van één van haar speerpunten is dat in de economie altijd alles gericht is op groei. Dit wordt gemeten door middel van het bbp. Het bbp als meetinstrument is ooit in opdracht van een Amerikaanse president gemaakt. Daarna werd het gebruikt om te kijken of de New Deal van president Roosevelt het gewenste effect had op de economie. Het meetinstrument werd - omdat het zo makkelijk was - snel door vele landen overgenomen. Tegenwoordig is het de standaard geworden om te kijken of de economie groeit. Hier is echter geen rekening mee gehouden dat het bbp alleen maar naar de hoeveelheid geld kijkt en helemaal niet naar de verdeling van dat geld. Om de welvaart van een land te meten is dat echter wel essentieel. Er is ook geen reden om altijd te moeten blijven groeien als economie. Het is logischer dat de groei stagneert en binnen die groei de mensen van hun basisbehoefte kunnen worden voorzien. Zo voorkom je ook dat de aarde kapot gaat aan de groei. Meerdere economen hebben zich al afgevraagd of de groei van de wereldeconomie wel eeuwig doorgaat. Toch gaan de economische modellen ervanuit dat deze groei er altijd zou zijn.

Er valt veel te zeggen over het boek De Donut Economie. Wat vast staat is dat het een erg interessant boek is om te lezen. Bij sommige dingen zal je het met de schrijfster eens zijn en met andere niet. Dat is niet zo zwart wit als dat het lijkt bij de discussie rondom haar boek. Zelf vind ik het de ideale kanttekening bij de studie economie. Ik raad dan ook iedereen aan om het te lezen! Het kan ook goed gebruikt worden als een opfriscursus voor bachelor één, maar misschien is dat niet helemaal de bedoeling van het boek…