Het lot van de stakende leraar

Eergister was de derde staking van leraren om duidelijk te maken dat zij meer geld moeten krijgen om de werkdruk te verlagen. En deze staking werd gedaan nadat er al 500 miljoen was vrijgemaakt voor het verlagen van de werkdruk en 270 miljoen voor meer salaris. Hiermee wordt voldaan aan de eis voor het verlagen van de werkdruk, maar niet aan de eis van 900 miljoen voor het verhogen van de salarissen. Deze moeten namelijk volgens de stakers gelijk worden getrokken naar het salaris van een docent op het voortgezet onderwijs. Kijk, zelf vind ik 900 miljoen voor één beroepscategorie echt te veel, wetende dat er al 770 miljoen wordt vrijgemaakt. Er zijn nog andere sectoren die ook meer geld nodig hebben. En voor de PABO wordt er ook al tweeduizend euro per toekomstig student vrijgemaakt wat ook een hele investering is. Toch zijn er acute problemen voor docenten in het basisonderwijs en ik ben benieuwd hoe dat wordt veroorzaakt, maar ook hoe dat kan worden opgelost. En ook wat je van een basisschooldocent naar mijn idee mag verwachten.  

Administratief werk verminderen

Het lesgeven is natuurlijk hoofddoel en ook de passie van bijna iedere docent. Maar geeft het lesgeven ook rendement? Daarvoor moet je dossiers over de ontwikkeling van een kind bijhouden. Daarin zijn we echter wel doorgeschoten, want er is nu een enorme administratieve rompslomp. Daarom ben ik ook blij met Arie Slob die binnen een maand na aantreden ‘Ruimte in Regels’ presenteerde. Het doel van dit boekje is de administratieve rompslomp te verminderen. Sommige handelingen werden als noodzakelijk verondersteld, maar hiervan zegt Arie Slob dat het niet nodig is. Dit kan al tot een uur administratie tijdswinst leiden. Dit is een goed voorbeeld van heel simpel de administratie aan te pakken. Gewoon overbodige taken schrappen en daar heb je geen miljoenen voor nodig.

Waardering en opvoeding van ouders

Tienminutengesprekken kunnen een hel zijn voor juffen en meesters. Sommige ouders hebben een ideaalbeeld van hun kinderen en als de realiteit anders is, dan wordt dat niet geaccepteerd en gewaardeerd. Vaak wordt ook veel administratief werk gedaan voor dit soort gesprekken om jezelf te verdedigen en deze stress en dus ook werkdruk kan al verminderen als ouders zich coulanter gaan opstellen. En ja, het kan soms aan de juf of meester liggen die gewoon niet geschikt is, maar ouders kunnen hier zelf ook wat aan doen. Ouders zouden soms ook eens wat meer aandacht moeten geven  in plaats van het kind een smartphone geven en niet meer naar omkijken. Aandacht en belangstelling voor een kind (en ook eens NEE zeggen zodat het geen drammertje wordt) zorgt ook voor rust bij een kind zelf wat zich ook vertaalt naar een rustig kind in de klas. En dat leidt natuurlijk tot minder druk bij leraren. Van de kinderen krijgt een docent vaak wel waardering, maar van ouders ontbreekt dat nog wel eens. Dat geeft deze schrijfster heel mooi weer

Volle klassen verminderen

Klassen van 30 kinderen kunnen echt niet meer in deze tijd. Dan kun je absoluut niet de aandacht geven aan een kind dat hij of zij verdient. Daarom moeten er veel nieuwe leraren worden aangenomen om zo werkdruk te verminderen. Dit is echter niet altijd mogelijk, omdat 2 klassen van 30 of drie van 20 al snel 40.000 euro kan uitmaken. Als hiervoor de ruimte wordt gemaakt dan lijkt het mij dat je dan gewoon een klas moet hebben die je kunt handhaven. Met de juiste administratie zit je dan echt rond de 40 uur per week en dan is er toch wel veel gedaan om die werkdruk te verminderen. En wat ik me ook afvraag is wat precies de werkdruk is en wat wordt beschouwd als te veel werkdruk. Het onder controle houden van je klas kan een hele opgave zijn, maar daarvoor heb je toch geleerd? Is dat dan erg om die druk te ervaren? Naar mijn mening niet. Als je PABO gaat doen, dan weet je dat je niet een klas krijgt met alleen zondagskindjes. Iedereen helpen is je werk en de bijbehorende druk is niet bij voorbaat verkeerd. Je weet waarvoor je kiest als je de PABO gaat doen. Als je een normale klas met 23 kinderen hebt en je bent druk met de kinderen, dan vind ik dat niet erg. Komt het door een klas van 33 kinderen en moet je van iedereen na 15:00 nog een verslag maken van 5 minuten per kind(bijna drie uur administratie), dan kun je zeggen dat de werkdruk te hoog is.

Voordelen van leraren op basisscholen

En dan de sportdagen en schoolreisjes. Het wordt vaak genoemd als één van de vele voordelen, maar daarin vergist men zich snel in. Je draagt als docent de gehele verantwoordelijkheid over een groep kinderen en dat is heel intensief. Daarom moeten dit soort buitenschoolse activiteiten niet worden gezien als vrije tijd, maar als onderdeel van lesgeven. Wat docenten echter wel meer hebben dan werkenden in andere sectoren is vrije dagen. Met geluk vrij op goede vrijdag, Pinksteren, Pasen, herfstvakantie, twee weken Kerstvakantie, zes weken Zomervakantie, een weekje voorjaarsvakantie, twee weken Meivakantie. En natuurlijk ben je niet je hele vakantie niks aan het doen. In de zomervakantie ben je een week aan het afronden en een week aan het opstarten dus heb je nog maar vier weken over. Veel zzp’ers en ondernemers mogen heel blij zijn als ze drie weken zomervakantie hebben. En tijdens een herfst- of een krokusvakantie ben je natuurlijk ook wel bezig, maar niet de hele dag en dat terwijl veel van de eerder genoemde ondernemers wél gewoon aan het werk zijn, vaak wel langer dan 40 uur in de week.  

De steun van GroenLinks

Verder zijn er bij mij in het leven twee dingen zeker. Ik ga dood en ga nooit Jesse Klaver stemmen. Wel ben ik een keer naar zijn meet-up geweest en toen had Klaver het over de ‘stille motor van Nederland’. Dat zijn verpleegkundigen, politieagenten, leraren etc. En deze mensen die zouden meer moeten verdienen. Want zij gaan ten onder aan de werkdruk en bureaucratie. En dan - om het persoonlijker te maken - maken we kennis met Anita, Ingrid en Marjolein. En als tegenreactie wil ik even het volgende artikel er bij halen waarin je kennis maakt met Onno.

De kinderen in groep 8 krijgen typeles. Meester Onno staat er met zijn handen in zijn zakken bij. De werkdruk valt hem wel mee. "Ik ervaar die werkdruk niet zo als sommige collega's. Ik kom uit de bakkerijwereld. Daar had ik een enorme werkdruk. Nu is het eigenlijk alleen maar leuk om met heel veel lol en passie voor de klas staan. Het is niet meer om 03.00 uur op, maar om 08.00 uur beginnen en om 16.00 uur de deur achter je dicht en naar huis toe."

Dit vind ik zelf nou een fantastisch voorbeeld, maar ook vreemd. Klaver beweert altijd dat alle leraren dezelfde problemen en dan noemt hij altijd Anita als mooi voorbeeld van de werkelijkheid. En natuurlijk zijn de problemen niet hetzelfde en natuurlijk zijn Anita en Onno niet representatief, maar wel vind ik het dan opmerkelijk dat de één heel relaxed is en de ander met een burn-out thuis zit. Zit het hem dan in het feit dat Onno weet wat werken is? Ik durf het niet met zekerheid te zeggen.

Omdat lang niet iedereen dezelfde problemen ervaart lijkt het mij ook geen goed plan om zomaar 1,4 miljard toe te zeggen aan één beroepssector. Als de werkdruk wordt verminderd in combinatie met een kleine loonsverhoging en de docenten fatsoenlijke klassen krijgen waarin elk kind de aandacht krijgt die hij of zij verdient, dan lijkt het mij voor de komende jaren ‘Missie geslaagd’. Docenten kunnen weer met passie voor de klas staan en dat is toch de voornaamste reden dat iemand docent wil worden. En als ouders zich nou eens wat realistischer en coulant opstellen, gaat dat ook zeker helpen voor gestresste docenten.