Waarom nu iets doen als het ook later kan?

Uitstelgedrag, het beïnvloed iedereen wel tot een zeker hoogte. Je weet dat je iets moet doen, je weet dat je het beter nu meteen kan doen en toch doe je het niet! Als economiestudenten zouden we een kosten-baten analyse moeten kunnen maken en moeten concluderen dat het uitstellen misschien in de eerste periode meer nut oplevert, de kosten worden alleen maar doorgeschoven naar de tweede periode en dan plus rente! Want hoewel de huidige jij misschien erg blij is met het uitstellen van werk, toekomstige jij zal het je niet in dank afnemen. Elke keer als je iets uitstelt dan leen je toekomstige vrije tijd tot het moment dat je alleen nog maar werk over hebt. Maar waarom stellen studenten dan zo graag dingen uit?

Ik denk dat je wel kan raden hoe ik op dit onderwerp ben gekomen. Dit artikel is ook iets dat ik steeds aan het uitstellen was en met steeds andere redenen. Ik had een tentamen waarvoor ik moest leren, mijn kamer moest nog opgeruimd worden, ik had nog meer dan genoeg tijd of ik had er gewoon geen zin in. Uitstellen is in de kern ook meer een gewoonte dan een echte beslissing. Vaak denk je er niet eens echt meer bij na en kies je om nu liever iets te doen wat je leuk vindt in plaats van wat je eigenlijk zou moeten doen.

Maar wat is nu de oorzaak van uitstelgedrag?  Een van de oorzaken is van psychologische aard. Het uitstellen van werk is toegeven aan korte termijn ”geluk” terwijl je weet dat het op de lange termijn voor stress gaat zorgen. Het is een manier om op korte termijn stress en de moeite van de vervelende taak te ontwijken. Je overtuigt jezelf dat je de taak beter later kan doen want je voelt je nu moe of niet zo lekker en het werken aan het project zal het niet beter maken. Daardoor besluit je het maar uit te stellen tot wanneer je je beter voelt en zo kan je steeds een andere reden bedenken om iets uit te stellen. Dat is op zich geen probleem totdat je dit blijft doen en steeds voor het korte termijn ”geluk” kiest, want de toekomstige jij zal er uiteindelijk toch aan moeten geloven.

Maar er zijn ook onderzoekers die denken dat uitstelgedrag gewoon bij mensen hoort, het zit in de genen zeg maar. De verklaring hiervoor is dat heel lang geleden het ”leven” meer ”overleven” was. Als je van dag op dag leeft dan heb je geen tijd om echt ver vooruit te plannen en heb je dus ook geen last van uitstelgedrag, want dat is een probleem op de lange termijn. Maar tegenwoordig is het veel belangrijker om ver vooruit te plannen en alles goed op een rijtje te hebben wat je wilt gaan doen.

En daarbij is uitstelgedrag ook weer de oorzaak van het uitstelgedrag zelf. Vaak heb je meerdere dingen die gedaan moeten worden en er komen ook steeds nieuwe taken bij. Alleen als de vorige taak nog niet gedaan is en er blijven nieuwe dingen bijkomen, dan stapelen de dingen zich op. Dit opstapelen van taken zorgt ervoor dat je het overzicht verliest en geen idee meer hebt waar je nu moet beginnen en dat zorgt er weer voor dat je het dan maar uitstelt.

Er zijn eigenlijk geen goede argumenten te verzinnen die het uitstellen van werk goed praten. Het uitstellen van werk zorgt er niet voor dat het werk zomaar verdwijnt en hoe meer je uitstelt hoe meer stress het kan veroorzaken. Dus dat brengt ons tot de vraag: wat kan je doen om uitstelgedrag te voorkomen?

Een mogelijke oplossing is door bijvoorbeeld grote opdrachten te verdelen in kleinere delen die makkelijker te overzien zijn. Hierdoor kan je het vervelende gevoel van het ”iets moeten doen” zo veel mogelijk beperken. Het volbrengen van de kleinere taakjes zorgt voor een gevoel van vooruitgang en dat zorgt ervoor dat het makkelijker wordt om jezelf te motiveren om aan de slag te gaan. Bij veel vakken op de universiteit helpen ze hier al mee door online- of tussentoetsen te geven. Hierdoor ben je al eerder gedwongen om te leren, maar dan een klein deel, waardoor het leren aan het einde van het blok een stuk minder intimiderend is. Deadlines zorgen er vaak ook voor dat je jezelf beter kan dwingen om echt ergens voor te gaan zitten, dus meerdere deadlines tussendoor voor kleinere taken maken het makkelijker om uitstelgedrag tegen te gaan. Het kan ook helpen om te realiseren dat de toekomstige jij er net zo weinig zin in heeft om het werk te doen als jij nu, waardoor het uitstellen dus geen enkele zin heeft. Maar zoals al eerder is genoemd; uitstellen kan soms echt een gewoonte zijn.

Het probleem met gewoontes is dat het niet zo makkelijk is om ze te veranderen. Het veranderen van een gewoonte is een geleidelijk proces en vergt discipline. Als je een mentaliteit kan opbouwen van als ik iets moet doen dan doe ik het en de vraag: ”Heb ik er zin in?” geen invloed meer heeft dan zal je nooit meer uitstellen. Uiteraard is dat heel makkelijk om te zeggen en niet zo makkelijk om te doen. Maar als het lukt dan kan het je leven een stuk aangenamer maken want, waarom iets later doen als het ook nu kan?