Studying, of toch stuDYING?

Het is vroeg in de ochtend en je hoort een geluid dat je eigenlijk de komende paar uren nog liever niet had gehoord, je wekker. Het is eigenlijk gewoon nog te vroeg, maar je weet dat als je nu niet uit bed gaat, het komende uur alleen maar in het teken zal staan van haasten en stressen. Sta je op of blijf je desondanks toch nog hééél even liggen, het is de vraag waar de meeste studenten elke ochtend weer opnieuw mee geconfronteerd worden.

Het zal de meesten van jullie niet verbazen – sterker nog, de meesten zullen zich er wel in kunnen herkennen – dat de meeste studenten voor de tweede optie kiezen. Nog even in je bed blijven liggen, om vervolgens gehaast aan de dag te beginnen. Zonder (een redelijk) ontbijt snel je de deur uit en ga je op weg naar de universiteit. Aan het begin van het blok maakt het allemaal nog niet zo veel uit. Het kleine beetje ochtendstress verdwijnt al gauw weer zodra je op de campus aankomt. Je gaat immers een beetje college luisteren, met je vrienden zitten kletsen of je gaat gezellig even op de In Duplo kamer langs om een kopje koffie te drinken. De rest van de dag weet jij je wel goed te vermaken.

Dan nadert echter ineens een belangrijke deadline, een tussentoets, tentamen of, zoals het de mr.drs student vaak treft: meerdere toetsen en tentamens tegelijk. De dag gaat er voor de meesten dan toch wel iets anders uit zien. Hoofdstukken die nog gelezen moeten worden, opdrachten die nog gemaakt moeten worden en colleges die teruggekeken moeten worden (ja jongens, het kan weer versneld), er is nog een hele stapel werk die op je ligt te wachten. De stress slaat dan voor de meeste studenten ineens toe, en blijft dan ook niet alleen maar beperkt tot de ochtend.

Stress bij studenten is niet een ongebruikelijk verschijnsel. Integendeel. Over de afgelopen jaren zijn hier veel onderzoeken naar geweest, onder anderen door de Landelijke Studenten Vakbond, en hieruit is gebleken dat een behoorlijk aantal studenten aan stress lijdt. Sterker nog, over de afgelopen jaren neemt stress onder studenten steeds meer toe. De Vlaamse hoogleraar Verhaege heeft het zelfs bestempeld als een nieuwe maatschappelijke ‘ziekte’. Het gaat volgens hem hierbij niet alleen om de hierboven beschreven soort ‘acute’ stress, maar vooral om een meer langdurige, diepere soort stress die ontstaat bij studenten als gevolg van allerlei maatschappelijke ontwikkelingen.

Een toenemende prestatiedruk is een van de meest in het oog springende ontwikkelingen. Universiteiten eisen steeds meer van hun studenten en worden steeds strenger. Zo wordt de vereiste stof voor een vak beetje bij beetje uitgebreid, waardoor van studenten wordt verwacht dat zij steeds meer kennis van een bepaald onderwerp hebben. Niet alleen vakinhoudelijk wordt meer geëist van de studenten, zij worden ook verplicht om te presteren. Denk bijvoorbeeld maar aan het bindend studieadvies van de EUR, dat studenten ertoe verplicht om in het eerste jaar alle punten te halen. Ook worden er allerlei eisen gesteld aan de tijd waarover iemand over zijn studie mag doen.

Prestatiedruk komt echter niet alleen vanuit de universiteiten, ook de maatschappij vereist steeds meer van studenten. Verwachtingen over wat studenten allemaal wel niet zouden moeten kunnen na hun studie worden hoger en de concurrentie op de arbeidsmarkt wordt steeds heviger. Studenten beginnen zich hierdoor verplicht te voelen om wat betreft hun studie goed te presteren en om daarnaast tevens nog allerlei nevenactiviteiten te verrichten. Een goed CV moeten natuurlijk ook worden opgebouwd, en het enkele feit dat je studeert is daar tegenwoordig niet meer genoeg voor.

Tenslotte speelt ook – deze kan immers nooit ontbreken – een financieel element een rol. Studeren wordt namelijk steeds duurder en tegemoetkomingen van de overheid worden steeds beperkter. De nieuwe lichtingen studenten genieten niet meer een studiefinanciering en zullen op een andere wijze in hun studiekosten en eventueel in de kosten van hun levensonderhoud moeten voorzien. Werken is natuurlijk de manier om geld te verdienen. Maar, met het drukke studentenleven dat velen hebben blijft vaak geen andere optie meer over dan lenen. Nog tijdens de studietijd kan hierdoor al een grote schuld ontstaan, en dit brengt natuurlijk ook de menige zorgen met zich.

Studiestress is dus alomtegenwoordig en hoe verder de maatschappij zich zal ontwikkelen, hoe meer druk op de studenten zal komen te staan. Is het dan allemaal negatief? Weliswaar kunnen wij als student niet veel doen aan prestatiedruk vanuit de universiteit en samenleving of aan overheidsbeleid. Maar, wij kunnen wel zelf bepalen hoe we hier mee omgaan. Zorg simpelweg dat de dingen die je moet doen, geen vervelende verplichtingen worden, maar dat deze ook nog enigszins leuk blijven om te doen. Zo kan je CV opbouwen leuk worden, zolang je hiervoor maar ook leuk en interessante activiteiten kiest. Ook kan het veel fijner zijn om met anderen samen te leren, in plaats van dit alleen te doen, zodat je toch nog een beetje gezelligheid erin houdt. Daarnaast is natuurlijk het belangrijkste: relax, plan dingen goed en bouw ook tijd in zodat je soms even rust kan nemen van het studeren en kan genieten van het studentenleven.